Anadolu Üniversitesi Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Müdürü Prof. Dr. Levent Eraslan, ‘Mavi Balina’ ve ‘Momo’dan sonra internette yaygın olan ‘Mavi Bebek’ uygulamasına ilişkin uyarılarda bulundu.
Prof. Dr. Eraslan, dijital dünya geliştikçe ilginç, değişik ve karanlık oyun ya da uygulamaların ortaya çıktığını belirterek, “‘Mavi Bebek’ çok da yeni değil. Daha önceden var olan; fakat ülke gündemine yeni giren bir uygulama. Özellikle sosyal medya üzerinden insan beynini ‘amigdala’ adı verilen kaygı ve korku bağlamına vurgu yaparak, ses, görüntü ve multimedya gibi destekleyici vurgularla etkiliyor. Sosyal medya günümüzde böylesi kademeli tehlikeli oyunları dolaşıma sokmakta çok hızlı bir mecra konumunda. ‘Mavi Balina’, ‘Mavi Bebek’ gibi dijital illüzyon temelli oyunlara karşı anne ve babalar dikkat etmeli. Ayrıca böylesi oyunlarda arkadaş faktörü çok ön planda. Arkadaş grupları birbirini meydan okumalara davet etmektedir. Bu yüzden çocuklar farkına varmadan kendilerini gösterme, önde olma, onanma, rekabet duygularıyla beraber kademeli tehlikeli oyunların da eline düşmektedir” dedi.
‘KADAMELİ TEHLİKELİ OYUNLAR’
Prof. Dr. Eraslan, ‘Mavi Bebek’ oyununda çocukların telkinle korkutulduğunu anlatarak, bunun 12-15 yaş grubu çocuklar için etkili olduğunu dile getirdi. Oyunun banyoda ayna karşısında, kolları uyuşma olana kadar elinde bebek var gibi 13 kere ‘blue baby, baby blue’ diye sallayarak oynandığını belirten Prof. Dr. Eraslan, şunları kaydetti:
“Tipik bir illüzyon ve hipnoz. Bundan sonra sosyal medya üzerinden çocuk bu sürecin kölesi oluyor. ‘Mavi Balina’ daha önce WhatsApp üzerinden dolaşırken, ‘Mavi Bebek’ şu anda TikTok, Facebook, Messenger ve Instagram üzerinden yürümekte. ‘Jonathan Galindo’ adlı sahte bir hesaptan başlayan bir uygulama. Çocuklar bu sürece girdikten sonra onlara gelen emirleri yerine getiriyorlar. Biz yaptığımız araştırmalar sonucu böyle oyunlara ‘kademeli tehlikeli oyunlar’ adını verdik. Çünkü aynı ‘Mavi Balina’da olduğu gibi basitten zora, normalden anormale yürüyen bir silsilede çeşitli talimatlar veriliyor. ‘Mavi Bebek’ uygulaması, kolunu küçük kesiklerle başlıyor; ‘intihar et, zarar ver, arkadaşının bir uzvunu kes’ gibi böylesi korkunç ve trajik talimatlara kadar giden bir uygulama.”
‘GÜVEN ORTAMANI SAĞLAMALIYIZ’
‘Mavi Bebek’ uygulamasının diğer oyunlardan farklı olarak çok hızlı yayıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Eraslan, anne ve babaları uyardı. Anne ve babaların, çocuklarının sosyal medya davranışlarını ve dijital kültürlerini bilmeleri gerektiğini vurgulayan Eraslan, şöyle konuştu:
“‘Mavi Bebek’ daha çok gece 02.00-05.00 arasında kendini göstermekte. Çünkü ‘Mavi Bebek’ evde herkes uyurken sakin ortamı ve gecenin verdiği korkuyu kullanır. Anne babaların çocukların davranışlarını dikkatli izlemeleri önemlidir. Çocuk bu sarmala girdiği zaman kademe kademe talimatları yapmak zorunda hissediyor. Yapmazsa elde ettiği kişisel verileri yaymakla korkutuluyor. Mesaj atan kişi çocukları ebeveynlere zarar vermekle korkutuyor. Çocuk böylesi durumlara düşmemek adına ister istemez kademenin içerisine giriyor ve normalden anormale davranışlar yapıyor. Çocuk böylesi bir şeyle karşılaştığı zaman korkuyor, anne babaya açıklamıyor. Bu güven ortamını sağlamalıyız. Çocukların ‘hangi programlara gerçek adlarıyla girdiler, geçmiş dosya sistemlerinde ne var’ bunların hepsini kontrol etmemiz gerekiyor. Böylesi durumları gördüğümüz zaman da Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’na bu sayfayı göndermeliyiz.”
Mavi Bebek nedir? Blue Baby oyunu neden zararlı ve ailelere neler yapmalı?
Dijital ortamda yaygın olan bazı oyunlar, çocuklara cazibeli gelse de zamanla büyük bir korkunun kapısını aralıyor. Mavi Balina ve Momo gibi oyunlardaki tehlike ortaya çıkmışken, şimdi de ‘Blue Baby’ (Mavi Bebek) oyunu çocukları hedef alıyor. Ebevenyler, ‘Mavi Bebek oyunu nedir ve zararları neler?’ sorularının yanıtlarını internette araştırıyor. Dünya onlarca ğlkede görülen Mavi Bebek oyunu, Türkiye’de de görülmeye başlandı.
‘Mavi Bebek nasıl bir oyun?’, ‘Çocukları hangi tehlikeler bekliyor?’, ‘Aileler neler yapmalı?’, ‘Blue Baby oyunu neden zararlı?’ sorularının yanıtlarına sayfamızda yer verdik. Mavi Balina ve Momo’dan sonra şimdi de Blue Baby (Mavi Bebek) oyunu çocukların korkulu rüyası oldu. Bir banyoda geçen oyun, çocuklara akıl almaz korkular yaşatıp ölüme kadar sürükleyebiliyor. Detaylar haberimizde…
MAVİ BEBEK (BLUE BABY) OYUNU NEDİR?
Oyunu oynayan çocukların anlattıklarına göre Mavi Bebek, banyoda geçiyor. USMED AR-GE Başkanı Engin Dinç, oyunun kurallarını şöyle anlattı: “Efsaneye göre, banyonun ışığını kapatıp ayna karşısında elinizde bebek varmış gibi sallayarak ‘baby blue, blue baby’ diyorsunuz. 14-15 defa tekrar edildiğinde elinizde bir bebek hissetmeye başlıyorsunuz. Elinizdeki görünmez bebek bir süre sonra tırnaklarını kolunuza batırıyor. Eğer bebeği atıp kaçmazsanız annesi ‘bebeğimi bana ver’ diye sesleniyor.
Eğer orada durmaya ve bu işlemi yapmaya devam ederseniz delirebilir ve hatta ölebilirsiniz. Bu oyun Jonathan Galindo isimli oyun içerisinde talimat olarak veriliyor ve zihni ele geçirilen kullanıcının bunları yapması isteniyor.”
ÇOCUKLARA İSTEDİKLERİNİ YAPTIRIYORLAR
Jonathan Galindo oyunun Facebook Messenger üzerinden yazışma ile oynandığına dikkat çeken Dinç, “Aynı Momo oyununda olduğu gibi yazıştığınız kişi sizin hakkınızda bazı bilgileri biliyor. Etrafınızda olan eşyaları size söyleyebiliyor, siber zorbalık yapıyor. Ses efektleri göndererek kişinin korkmasını sağlıyor. Anlık kamera görüntüsünü gönderebiliyor. Bu sayede özellikle çocukları çok kolay şekilde korkutarak istediklerini yaptırabiliyor” dedi.
“YOUTUBE ZARARLI İÇERİKLERLE DOLU”
Momo, Mavi Balina, Blue Baby, Jonathan Galindo derken korku ve kaos oyunlarının her geçen gün sayısının arttığını ifade eden Dinç, internette çocuklar için zararlı olan içeriklerin bunlarla bitmediğini ise şu şekilde açıkladı: “Youtube kanalları zararlı içeriklerle dolu. Bu konuda Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bazı tedbirler almış ve bazı YouTube kanalları hakkında suç duyurusunda bulunmuştur. Youtube ne kadar her geçen gün politika yenilese ve yapay zekasını geliştirse de bazı videoları tespit edemiyor.
Bunlardan bir tanesi de Gacha isimli oyun. Bu oyunda da müstehcenlik barındırılmakta. Son dönemde dile getirdiğimiz bu oyun kullanıcıların ilgisini çekmesi sayesinde çokça şikayet almış ve videolar Youtube tarafından yayından kaldırıldı.”
“PUBG OYUNUNDA PUTA TAPIYORLAR”
Son zamanlarda gündemi çokça meşgul etmeye başlayan Tiktok’un birçok ülkede güvenlik zafiyeti ve casusluk suçlamalarıyla yasaklandığını söyleyen Dinç, “Pakistan’da bağımlılık yaptığı gerekçesiyle yasaklandı. Fakat Tiktok’a yönelik bu tedbirlerin alınması yeterli değil, aynı şirket tarafından üretilen diğer uygulamalar da aynı oranda incelenmelidir. PUBG Mobile oyunu da geçtiğimiz günlerde içerisine eklenen puta tapma ritüeli ile çokça ses getirdi. Türkiye Cumhuriyeti İnternet Etik Kurulu kurulmalı ve tüm bu içerikler eleştirel bir gözden geçip teknik analizler yapılmalı. Toplumumuzun kültür ve ananesine uymayan içeriğe sahip uygulamalara da erişim engeli veya çeşitli cezalar getirilmeli” ifadelerini kullandı.
“K-POP DİNLEYENLERİ HEDEF ALIYORLAR”
Tüm dünyaya yayılmış durumda olan bu oyunların Türk kullanıcıları da hedef almaya başladığını belirten Dinç, “Mavi Balina ve Momo gibi oyunlar Deepweb üzerinden, kapalı devre ağlar üzerinden oynanabilirken Jonathan Galindo oyunu Facebook ve İnstagram üzerinden DM dediğimiz Direct Mesaj ile oynanıyor. Özellikle sosyal medyada çok aktif olan K-Pop dinleyicisi gruplar var ki bu gençlerimiz 13-18 yaş aralığındalar. Bu uygulamaların hedefi de bu yaş aralığı.
Birçok K-Pop dinleyicisi gencimiz korkutulduklarını söylüyorlar, ailelerine de durumu anlatamadıklarını söylüyorlar. Psikolojisi bozulmuş çocuklarımız var. Bu konuda aileler dikkatli olmalılar, çocuklarının sosyal ağ kullanımını kontrol altında tutmalılar en önemlisi ise bu çocuklarla bire bir, temas ederek, nitelikli zaman geçirmeliler” dedi.