Japon şirketlerin ortak çalışması sonucu kök hücrelerden saç folikülü üretilmesi, muhtemelen kelliği tarihe karıştıracak. Kelliği önlemek için dünya çapında tıp laboratuvarlarında çok büyük çalışmalar yürütülüyor. Japonya’dan gelen son açıklama, ülkenin en büyük araştırma organizasyonu RIKEN’in iki büyük Japon şirketi Kyocera ve Organ Technologies ile iş birliği yaparak yenileyici kellik tedavisi üzerine çalışmalar yürüttüğünü bildiriyor. Şirketler bu yöntemin 2020’de ticari kullanıma uygun hale geleceğini düşünüyor.
Yenileyici tedavi alanında çalışma yürüten tek ülke Japonya değil. Kaliforniya Stanford-Burham Tıp Araştırmaları Enstitüsü de benzer metotlar kullanarak bu alanda çalıştığını açıklamıştı. Ayrıca bir başka Japon firması Shiseido‘nun, Kanadalı RepliCel Life and Sciences şirketi ile iş birliği halinde olduğu ve kendi yenileyici tedavilerini geliştirerek 2018’e kadar bu yöntemi piyasaya sürmeyi hedefledikleri belirtiliyor. Şirketler tedavi ücretinin bin dolar civarında olacağını düşünüyor.
Günümüzde sadece Japonya’da 18 milyon insan saç kaybından şikayetçi. Bu rakam ABD’de üç katına kadar çıkabiliyor. Yöntemin maliyetine de bağlı olarak, şirketlerin bu alanda müşteri bulmakta zorlanmayacağı düşünülüyor.
Saç folikülleri yeniden üretiliyor
RIKEN’de Takashi Tsuji tarafından yönetilen araştırmalarda, fareler üzerinde yapılan deneylerde diş, bazı salgı bezleri ve saç folikülü gibi vücut parçalarının ilk evre (primordium) yöntemiyle yeniden geliştirilebildiği kanıtlandı. Burada en önemli bileşen kök hücreler. Bu hücreler kendilerini vücudun ihtiyacına göre başka hücrelere dönüştürerek ihtiyaç duyulan vücut parçalarını oluşturabiliyor.
Saç folikülleri, saçlarımızın köklerinde bulunan ve saça gerekli besini sağlayan hücreler ve dokulardır. Saç folikülleri, kendisine bağlı kök hücreler aracılığıyla, doğumdan sonra tekrar tekrar kendisini yenilediğini bildiğimiz, deri dışındaki tek organımız. Bir saç folikülünden 3 ila 7 yıl boyunca saç çıkabilir. Daha sonra folikül uykuya geçer ve saçları döker. Birkaç ay içinde ise uyanır ve bu döngü tekrar başlar.
Bu döngü hormonlardan, bağışıklık sisteminden ve yaşlanmadan etkilenebilir. Bugüne dek foliküllerin zarar görmesi durumunda yeni folikül üretilemiyor ve kellik görülüyordu. Foliküler yenileyici ilaç adı verilen yöntemle hastanın saç derisinden küçük parçalar alınıyor, buradaki foliküllerde bulunan aktif kök hücreler ayrıştırılıyor. Daha sonra bu kök hücrelerin sayısı ve boyutu artırılıyor. Tsuji’nin ilk evre metodu kullanılarak bu hücrelerin foliküle dönüştürülmesinin ardından, üretilen foliküller hastanın saç derisine yerleştiriliyor.
Kullanılan yöntemlerden daha üstün
Yıllardır kelliği önlemek için pek çok farklı yöntem etkili bir şekilde kullanılsa da aslında tam olarak yapılan şey hastanın saçının çok olduğu bölgeden saçı alıp az olduğu bölgeye taşımak. Ayrıca bu yöntemlerle gelecekte saçların tekrar dökülmesini engellemek için de bir değişiklik yapılmıyor. Foliküler yenileme metodunda ise deriden alınan küçük miktarda saç molekülü çoğaltılıyor ve saç büyümesinin devamlılığı sağlanıyor.
Bu yöntemin etkili olarak çalışabilmesi için yüksek isabet kabiliyetine sahip biyomühendislik becerileri ve cihazlarına ihtiyaç duyuluyor. Elektronik ve seramik üreticisi Kyocera, yapay eklem üretimi alanındaki bilgi ve tecrübesini, bu işlem için gerekli ekipmanı üretmek için kullanacak. Bu süreçte Organ Technologies şirketi de üretilen kök hücreleri saç foliküllerine dönüştürecek. Yöntem başarılı bir şekilde uygulamaya konursa kellik tarihe karışacak.